تابلو برق یک محفظه برای سیم کشی و همچنین نصب تجهیزات الکتریکی می باشد که لوازمی مانند کلید ها و روزها و کنترلر ها و ترانسفورماتور های جریان پتانسیل و همچنین بسیاری از نمایشگر های مختلف بر روی آن نصب می شوند. تابلو برق از نظر ولتاژ به سه دسته تقسیم می شود.
تابلو برق فشار ضعیف
در واقع ولتاژ تابلو برق های فشار ضعیف کمتر از ۱۰۰۰ ولت بوده و تابلو برق های ساختمانی در این دسته قرار می گیرند.
تابلو برق فشار متوسط
بسیاری از تابلو برق های صنعتی که ولتاژ آنها بین ۱۰۰۰ تا ۳۶ هزار ولت است جزء تابلو برق های فشار متوسط دسته بندی می شوند.
تابلو برق فشار قوی
به طور کلی این تابلو برق ولتاژ بالاتری در مقایسه با تابلو برق های فشار متوسط دارند. مانند تابلو برق های اتاق کنترل
لازم به ذکر است و برخی ها از نظر شکل ظاهری و همچنین از نظر طرز قرار گیری و محل نصب انواع مختلف و گوناگونی دارند اما بیشتر آنها را بر اساس ولتاژ طبقه بندی می کنند.
در رابطه با کاربردهای تابلو برق می توان گفت در یک تابلو برق از تجهیزاتی استفاده می شود که وسایل الکترونیکی را در برابر خطر هایی مانند نوسانات جریان برق و همچنین افزایش و کاهش ولتاژ و نویز ها و شکل های الکتریکی محافظت کند.
در بسیاری از تابلو برق های امروزی از نمایشگر استفاده می شود دلیل این کار این است که بتوان نظارت صحیح بر تجهیزات الکترونیکی داشت. در این نمایشگر میتوان پارامترهایی مانند جریان و توان الکتریکی و فرکانس ولتاژ در هر لحظه کنترل نمود.
یکی دیگر از مهم ترین کاربرد های یک تابلو برق قطع کننده ها هستند که عموماً برای ایمنی کاربران از آنها استفاده می شود. در صورتیکه موارد ایمنی در کاربرد وسایل برقی مورد توجه قرار نگیرد و رعایت نشود مطمئنا خطر آفرین است.
در صورت به وجود آمدن اتفاق و حادثه می توان برای قطع سریع جریان برق از قطع کننده ها کمک گرفت. همچنین یکی دیگر از مزیت های نصب تابلو برق کنترل شدت جریان و فرکانس و ولتاژ است که مهمترین وظیفه یک تابلو برق خوب و استاندارد نیز به حساب می آید.
تابلو برق چیست و چه کاربردهایی دارد؟
در واقع تابلو برق به فضایی گفته میشود که برای سازماندهی انشعابات برق به وجود می آید. این فضا جهت حفظ ایمنی محیط و همچنین عدم دسترسی همگانی به صورت یک جعبه طراحی می شود. ویژگی دیگر تابلو برق علاوه بر ایمنی بالا و بهبود جلوه بصری در ساختمان می باشد. جنس جعبه بکار رفته در تابلو برق ها می تواند فلزی و یا غیر فلزی باشد. در یک تابلو برق از انواع محفظه هایی برای استقرار و جایگیری کلید و محفظه فشار ضعیف وجود دارد. محفظه ها به صورت صفحات فلزی هستند که از یکدیگر مجزا هستند. دلیل مجزا بودن هر یک از صفحات فلزی در یک تابلو برق این است که در صورت وقوع حادثه هر کدام از محفظه ها به صورت جداگانه در امان باشند.
یکی دیگر از وظایف مهم و بسیار حائز اهمیت در تابلو برق ها این است که کلیه تجهیزات موجود در برابر بارش برف و باران و همچنین سایر عوامل محیطی مخرب توسط تابلو برق ها محافظت می شود.
در واقع هر تابلو برق دارای کلیدهای قطع و وصل جریان الکتریکی بوده که در مواقع ضروری عبور جریان را متوقف خواهند کرد. یک تابلو برق وظیفه توضیح صورت مساوی را در مدار بر عهده دارد.
جعبه های یک تابلو برق با توجه به نوع کاربرد و همچنین محل منصب در اندازه ها و ابعاد مختلفی وجود دارند.
کاربردهای متنوع تابلو برق
تابلو برق از انتقال بسیاری از شوک های الکتریکی ای به اشخاص و کاربران جلوگیری به عمل می آورد. تمامی تجهیزات و همچنین وسایل به کار رفته در یک تابلو برق در برابر بسیاری از عوامل محیطی مانند برف و باران محافظت می شوند.
یک تابلو برق به صورت مساوی و همچنین به میزان مورد نظر جریان برق را در میان مدار های مصرف کننده تقسیم می کند.
برای توزیع مساوی جریان برق عمل اصلاح ضریب توان توسط قطع کننده ها و فیوز های موجود در یک تابلو برق انجام می شود.
یک تابلو برق از مهمترین منابع تامین انرژی است که از منابع برق متعددی استفاده می کند.
نوع کارکرد کلید ها و همچنین تمامی تجهیزات مدار وابسته به تابلو برق می باشد.
کاربرد تابلو برق در صنایع
به طور کلی در صنعت از دو تابلو برق استفاده میشود. تابلو برق کنترل دستی یا اتوماتیک یا به عبارتی تابلو فرمان دستی و تابلو برق صنعتی فرمان اتوماتیک بیشترین کاربرد را در صنعت دارند.
تابلو برق فرمان دستی
این تابلو ها که با استفاده از کلیدهای سلکتوری و بدون کنتاکتور اقدام و قطع و وصل جریان می نمایند لازم به ذکر است در تابلوهای فرمان اتوماتیک و نیمه اتوماتیک عمل قطع و وصل به وسیله کنتاکتور و شاسی استپ و استارت انجام خواهد گرفت.
تابلو برق توزیع همان تابلو برقی است که در زیر تیر برق مشاهده می نمایید این تابلو ها به وسیله ترانس های بالای تیر برق می توانند برق ۲۰ هزار ولت پست های برق کاسته و به سه فاز و یک نول تبدیل نمایند و برای مصارف خانگی مورد استفاده قرار دهند.
یکی دیگر از تابلوهای به کار رفته در صنعت تابلوهای برق خازنی یا تابلو بانک خازنی می باشد که وظیفه بهینه کردن مصرف را برعهده دارد. این تابلو ها کمتر در اماکن عمومی دیده می شوند و وظیفه اصلی آنها این است که در زمان هایی که بار سلفی میشود باید یک خازن در مدار برق به صورت موازی قرار بگیرد. با قرار گرفتن یک خازن به صورت موازی در مدار برق از حالت سلفی خارج میشود چرا که با سلفی شدن برق در شب سیم نول برق دار شده که در نتیجه هزینه های برق به دلیل سلفی شدن آن افزایش پیدا خواهد کرد.
ایمنی در کار با تابلو برق
استفاده از تابلو برق نیازمند تجربه و مهارت میباشد و افرادی که در این زمینه مهارت و اطلاعات کافی ندارند به هیچ عنوان نباید اقدام به کار کردن با تابلو برق کند لذا لازم است در صورت بروز مشکل حتماً از افراد متخصص کمک بگیرید. به صورت کلی هر تابلو دارای یک پلاک می باشد که تمامی مشخصات مانند نوع جریان و درجه حفاظت افراد و ولتاژ اسمی عایق بندی و همچنین میزان مقاومت در برابر اتصال کوتاه در آن ذکر شده است. تمامی افرادی که با تجهیزات درونی تابلو برق کار می کنند لازم است از دستکش عایق و کفش های ایمنی استفاده نمایند.