همگی ما در محیطهای اداری و کاری مختلف دیگر قرار داشته ایم .ممکن است که با ماندن در محیط کار خیلی زود احساس خستگی و کسالت داشته باشید.ممکن است به فروشگاهی بروید احساس شادابی بیشتری را تجربه کنید و حتی تمایل داشتید که بیشتر در آن مکان بمانید. می توان دلیل این احساس را تفاوت در نورپردازی دانست. نورپردازی محیط های اداری بر سه اصل عملکرد بینایی، راحتی بینایی و محیط بینایی در نظر گرفته می شود. عملکرد بینایی، شامل درخشندگی و میزان روشنایی است.
ارگونومی های نورپردازی اداری
میزان روشنایی و درخشندگی در محیط های اداری می بایست طبق استاندارد و با محاسبات صحیح صورت گیرد و در نهایت منبع نور مناسب، خریداری شوند.
راحتی بینایی فاکتور موثر بعدی در فضای اداری، می باشد که شامل پارامترهایی مانند شدت نور و تفکیک رنگ است. از نظر روحی و روانشناسی شدت و میزان نور و استفاده از طیف های رنگی متفاوت برای کارکنان موثر خواهد بود.
در نورپردازی فضای اداری به صورت اصولی، این پارامترها، باید به گونه ای انتخاب شوند تا کارکنان با هوشیاری هر چه تمام تر، به فعالیت خود، ادامه داده و دچار خستگی چشم نشوند.
فاکتور محیط بینایی نیز، شامل سه مولفه رنگ نور، جهت نور و سایه نور می باشد. برای ایجاد میدان دید مناسب در کارکنان و دید واضح و همچنین تمرکز آن ها بر کار، این سه مولفه، باید در نظر گرفته شده و حتما نورپردازی، مطابق با آن ها انجام گیرد
اشتباهات رایج در نورپردازی اداری
بزرگترین اشتباهی که در محیط یک اداره رخ می دهد می تواند مربوط به عدم استفاده از منابع نورانی مناسب و کافی در نورپردازی باشد که در این صورت در پایین آمدن راندمان کاری تاثیر بسیار زیادی خواهد داشت.موضوع بعدی، نورپردازی یکسان برای تمام فضاهای اداری می باشد. به طور کلی محیط اداری از قسمت های مختلفی همچون اتاق کنفرانس، اتاق کار، راهرو، آبدارخانه و ... می باشد و هر کدام از قسمت ها، به شدت روشنایی متفاوتی احتیاج دارند.
در قسمت های مختلف اداره رنگ نور نیز ، نباید یکسان باشد، مثلا در صورتی که شرکت شما، از اتاقی جهت پذیرایی از مهمان های کاری می باشد، بهره مندی از نورهای گرم، می تواند، محیطی صمیمی به وجود می آورد و در موفقیت کاری شما، تاثیر بسزایی داشته باشد. اما در صورتی که نورهای گرم در اتاق کارکنان استفاده شوند، منجر به عدم تمرکز و خواب آلودگی افراد می شود.
عدم استفاده از نور طبیعی از مشکلات رایج در ادارات می باشد. متاسفانه در بسیاری از ادارات نسبت به این مسئله بی توجهی شده است و پنجره ها، با پرده های تیره و پارتیشن ها پوشانده می شوند .غافل از آنکه، نور طبیعی، بهترین نور برای عملکرد عالی کارکنان می باشد و منجر به افزایش شور و شوق در کار می شود. نورپردازی ادارت، می بایست با در نظر گرفتن نور طبیعی پنجره و محل قرار گرفتن میز کارمندان انجام شود. نصب اشتباه تجهیزات روشنایی موجب از کار افتادن تجهیزات روشنایی و یا سوختگی چراغ ها می گردد.
نور مناسب در فضاهای داخلی محیط های اداری
جهت نورپردازی محیط های عمومی می بایست موارد زیادی را توجه کرد.چرا که جدا از محیط های خصوصی و مسکونی رعایت استاندارد هایی را می طلبد. با توجه به اینکه اکثر فعالیت های اداری در طول روز انجام می شود، روشنایی مصنوعی جنبه مکمل دارد. در ساختمان های اداری که دارای عرض ساختمان زیادی می باشد،معمولا قسمت های مرکزی از نور طبیعی مستقیم و کافی برخوردار نمی باشند، نور مصنوعی در بخش ساختمان اولویت دارد در مکان های کاری نزدیک به پنجره ، چنانچه پنجره رو به جنوب ، غرب یا شرق قرار گرفته باشد، اجتناب از خیرگی چشم با استفاده از انواع وسایل شکست یا کاهش نور مستقیم اهمیت می یابد. اگر در طراحی و نورپردازی میزهای کار به نور طبیعی پنجره ها توجه شود، نور مصنوعی می تواند در نزدیکی پنجره نیز قرار گیرد تا تفاوت بین جهت تابش نور طبیعی و مصنوعی به حداقل برسد.
نورپردازی تاکیدی
این نوع نورپردازی محیط های اداری بسیار متمرکز و نقطه ای است. به طور معمول این نوع نورپردازی در اداره ها معمولا جهت برجسته کردن اشیای مخصوص کاربردی است. وظیفه بازتاب نور بر روی یک دیوار خاص، شیء مشخص و … برعهده منابع نوری که در این سبک نورپردازی استفاده می شوند، را دارند. نورهای تأکیدی معنادار می باشند که به عنوان مهم ترین بخش ها در معماری و دکوراسیون به شمار می روند.
در اداره ها زاویه دار روشنایی تاکیدی کاربردی می باشد که در این صورت نور به صورت عمود بر کف ساختمان تابیده نمی شود. در اداره ها معمولا برای ایجاد تمرکز بر روی لوح ها و تابلوهایی که بر روی دیوار نصب می شود، از این سبک نورپردازی استفاده می گردد.
منبع نوری در این حالت معمولا زاویه ۳۰ درجه دارد که نسبت به قائم و با یک فاصله مشخص از شیء قرار داده شده است .بهتر است در این سبک نورپردازی از چراغ های منعطف و قابل چرخش استفاده گردد.
میزان روشنایی مورد نیاز در بخش های مختلف محیط اداری عبارت اند از:
در محیط های اداری نور مورد نیاز 200 تا 300 لوکس است
در صورتی که نیاز به روشنایی و دقت بیشتری در کار باشد تامین 700 لوکس روشنایی لازم است
میزان روشنایی مورد نیاز روی میز کارمندان 500 لوکس
محوطه های بیرونی ورودی و خروجی ها 50 لوکس
میزان روشنایی مورد نیاز در محل های رفت و آمد در محیط های اداری 100 تا 150 لوکس